Σαββατοκύριακο έντασης και κορύφωσης της κρίσης ανάμεσα σε Τουρκία και Ευρώπη ήταν αυτό πέρασε, μετά το μπλόκο της Ολλανδίας στους Τούρκους υπουργούς που ήθελαν να κάνουν προεκλογική εκστρατεία υπέρ του «ναι» στο δημοψήφισμα του Απριλίου.
Η ένταση μεταξύ των δύο χωρών υπήρχε εδώ και αρκετές ημέρες, με τη Χάγη να αρνείται να δεχθεί μια τουρκική κυβερνητική επίσκεψη «για να διεξάγει πολιτική εκστρατεία για το δημοψήφισμα» και όπως φάνηκε η τουρκική πλευρά φρόντισε να την εκμεταλλευτεί προκειμένου να μεταφέρει την προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν επί ευρωπαϊκού εδάφους, κάτι που όμως προκάλεσε αντιδράσεις σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Ενδεικτικό είναι ότι λίγες ώρες μετά την κορύφωση της κρίσης οι Βρυξέλλες πάγωσαν την προενταξιακή βοήθεια στην Τουρκία, ενώ ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έσπευσε να σταθεί στο πλευρό των Ολλανδών, ζητώντας από την Τουρκία να επιστρέψει στην λογική.
Στο πλευρών των Ολλανδών, όμως, στάθηκε και η Δανία, με τον πρωθυπουργό της χώρας να προτείνει την αναβολή της προγραμματισμένης για μέσα στον μήνα επίσκεψη του πρωθυπουργού της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίμ. «Με τις σημερινές τουρκικές επιθέσεις κατά της Ολλανδίας, η συνάντηση δεν μπορεί να διαχωριστεί από αυτές. Γι’ αυτό πρότεινα στον Τούρκο συνάδελφό μου την αναβολή της συνάντησης», ανέφερε η ανακοίνωση.
Σε δύο διαβήματα προς την Ολλανδία προχώρησε η Τουρκία μετά την κρίση ανάμεσα στις δύο χώρες να κλιμακώνεται.
Η Τουρκία διαμαρτύρεται για το «μπλοκάρισμα» αξιωματούχων της και τη συμπεριφορά απέναντι σε πολίτες της.
Πιο συγκεκριμένα, το πρώτο διάβημα σχετίζεται με την υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων, Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά, της οποίας της δεν επετράπη η είσοδος στο τουρκικό προξενείο στο Ρότερνταμ και αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γερμανία, ωστόσο, τελικά εκείνη γύρισε στην Κωνσταντινούπολη.
Το δεύτερο διάβημα αφορά τη συμπεριφορά των ολλανδικών αρχών προς ανθρώπους της τουρκικής μειονότητας της χώρας, οι οποίοι διαδήλωσαν κατά των αποφάσεων της ολλανδικής κυβέρνησης.
Η Ολλανδία καλεί τους πολίτες της στην Τουρκία να βρίσκονται σε επαγρύπνηση με μια νέα ταξιδιωτική οδηγία.
Η οδηγία αυτή εκδόθηκε έπειτα από ένα ταραγμένο Σαββατοκύριακο, που οδήγησε σε διπλωματική κρίση τις σχέσεις της Χάγης με την Άγκυρα.
«Από τις 11 Μαρτίου υπάρχει διπλωματική ένταση ανάμεσα στην Τουρκία και την Ολλανδία», αναφέρεται στην ανακοίνωση του ολλανδικού υπουργείου Εξωτερικών: «παραμείνετε σε επαγρύπνηση και αποφύγετε τις συγκεντρώσεις και τους πολυσύχναστους χώρους».
Η οδηγία πάντως δεν συνιστά στους Ολλανδούς πολίτες να αποφεύγουν τα ταξίδια στην Τουρκία.
Πώς το τουρκικό δημοψήφισμα επηρεάζει τις ολλανδικές εκλογές
Ο Ρούτε και ο Βίλντερς θα έχουν το πρώτο τους «πρωθυπουργικό» debate απόψε το βράδυ στην ολλανδική τηλεόραση NPO1.
«Φτερά» στον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, δίνει η κόντρα Ολλανδίας – Τουρκίας καθώς η επιθετική στάση του απέναντι στην κυβέρνηση της Άγκυρας, λίγα 24ωρα μετά τις εκλογές της Τετάρτης, απέφερε καρπούς στο κόμμα του.
Αν και οι δημοσκοπήσεις του έδιναν την δεύτερη θέση, τις τελευταίες ημέρες η σκλήρυνση της στάσης του του κόμματός του του έδωσε ώθηση.
Για να ισχυροποιήσει τη θέση του, ο Σουλτάνος του Βοσπόρου τα βάζει με όλους και με όλα μόνο που η σκληρή στάση της Χάγης έχει ως αποτέλεσμα να ενισχύεται το Φιλελεύθερο Κόμμα του Ρούτε. Ο ηγέτης του Φιλελεύθερου Κόμματος ύψωσε το ανάστημά του αφήνοντας στη δεύτερη θέση τον ακροδεξιό Γκέερτ Βίλντερς, ο οποίος, πριν τον διπλωματικό πόλεμο της Ολλανδίας με την Τουρκία, είχε ελαφρύ προβάδισμα έναντι του Ολλανδού πρωθυπουργού (περίπου μία μονάδα διαφορά).
Στη σκιά του Brexit αλλά και της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, οι Ολλανδοί καλούνται στις κάλπες με δεδομένο ότι η χώρα δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα οικονομικά προβλήματα. Για το λόγο αυτό, η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε στην αγαπημένη πλέον ατζέντα της πλειοψηφίας των ηγετών στην Ευρώπη: την ταυτότητα. Ο Γκέερτ Βίλντερς δεν θέλει μουσουλμάνους, δεν θέλει τεμένη, λέει όχι στο Κοράνι και στους πρόσφυγες, γυρνάει την πλάτη στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και μέσω του Twitter διαφημίζει την ατζέντα του .
Όπως επισημαίνουν τα ολλανδικά ΜΜΕ, ο Βίλντερς ήθελε πάση θυσία να διαφοροποιηθεί από το κόμμα του Ρούτε από τους κόλπους τους οποίου είχε ξεκινήσει. Ο νυν ηγέτης της ολλανδικής ακροδεξιάς είχε ξεκινήσει το 1997 από το Φιλελεύθερο Κόμμα (VVD) και το 2004 έφτιαξε το δικό του Κόμμα της Ελευθερίας. Ο Ρούτε είναι πρωθυπουργός της Ολλανδίας από το 2010. Αρχικά κυβέρνησε αρχικά με τη στήριξη των Χριστιανοδημοκρατών (CDΑ) και το 2012 σχημάτισε νέα κυβέρνηση με το Εργατικό Κόμμα (PvdA) από το οποίο προέρχεται ο υπουργός Οικονομικών και επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ. Ο ίδιος έχει ξεκαθαρίσει στον Βίλντερς ότι δεν θέλει να συνεργαστεί ακόμα κι αν αυτό τερματίσει πρώτο.
Οι Ολλανδοί στηρίζουν τους χειρισμούς της κυβέρνησης Ρούτε
Την ίδια ώρα, η συντριπτική πλειοψηφία των Ολλανδών λέει “ναι” στους χειρισμούς της ολλανδικής κυβέρνησης στη σφοδρή διπλωματική αντιπαράθεση με την Τουρκία, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Peil, ενώ η χώρα οδηγείται σε λίγα 24ωρα στην κάλπη. Το 86% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι συμφωνεί με τις αποφάσεις της Χάγης στον χειρισμό της κρίσης με την Τουρκία, στηρίζοντας τον πρωθυπουργό Ρούτε.Η στήριξη μάλιστα στους χειρισμούς της κυβέρνησης Ρούτε είναι μάλιστα διακομματική, καλύπτοντας τόσο τις δυνάμεις της δεξιάς όσο και της αριστεράς. Ωστόσο, καταγράφηκε και αναπτέρωση του ηθικού των υποστηρικτών του ακροδεξιού, Γκέερτ Βίλντερς, πολλοί εκ των οποίων δήλωσαν για πρώτη φορά πως «σίγουρα θα στηρίξουν το κόμμα». Επιπλέον, πάνω από εννέα στους δέκα Ολλανδούς επιρρίπτουν μεγάλες ευθύνες για την κρίση στην Άγκυρα, υποστηρίζοντας ότι οι ενέργειες της τουρκικής πλευράς έχουν κλιμακώσει την ένταση. Πάντως οι τελευταίες δημοσκοπήσεις στην Ολλανδία θέλουν τους Φιλελεύθερους του Ρούτε να έχουν αποκτήσει προβάδισμα έναντι του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας του ευρωσκεπτικιστή Γκερτ Βίλντερς. Κανένα κόμμα δεν θα πλησιάσει την αυτοδυναμία, και με δεδομένο ότι οι μεγάλες παρατάξεις έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον Βίλντερς, είναι ορατό το σενάριο κυβέρνησης τεσσάρων ή και πέντε κομμάτων. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Peil, οι Φιλελεύθεροι του Ρούτε θα λάβουν 24 έδρες, οι ευρωσκεπτικιστές του Βίλντερς 22, οι Χριστιανοδημοκράτες 22 έδρες και οι Πράσινοι 20. Στο μεταξύ, Ρούτε και Βίλντερς θα έχουν το πρώτο τους «πρωθυπουργικό» debate απόψε το βράδυ στην ολλανδική τηλεόραση NPO1.
Χωρίς συμμάχους ο Βίλντερς
Mέχρι τώρα όλα τα σημαντικά κόμματα έχουν αποκλείσει τη συνεργασία με τους Ακροδεξιούς, άρα η πιθανότητα να γίνει ο Βίλντερς πρωθυπουργός είναι μηδενικές, σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές. Ενδιαφέρον έχει και η «ακτινογραφία» των ψηφοφόρων του Βίλντερς. Πρόκειται για σταθερούς και για χρόνια αφοσιωμένους στο κόμμα ανθρώπους, κυρίως άνδρες, χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου που αισθάνονται ότι έχουν μείνει ξεκρέμαστοι. Άλλοι πάλι τον ψηφίζουν ως κίνηση διαμαρτυρίας εναντίον του πολιτικού κατεστημένου.
Το τουρκικό δημοψήφισμα επηρεάζει την ολλανδική κάλπη
Οι Ολλανδοί οδηγούνται στις κάλπες την ώρα που μαίνεται ο διπλωματικός πόλεμος Ευρώπης – Τουρκίας μετά την απαγόρευση της επίσκεψης του Τούρκου ΥΠΕξ. Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε ολλανδικό έδαφος.
Δανία και Αυστρία και Ολλανδία κοιτούν με μισό μάτι την Άγκυρα ενώ το Βερολίνο, δια στόματος του υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε , κάλεσε την Τουρκία α επιστρέψει στη λογική. Την ίδια ώρα , ο Μαρκ Ρούτε αποκλείει το ενδεχόμενο να ζητήσει συγγνώμη από την Άγκυρα χαρακτηρίζοντας την απαίτηση Ερντογάν απίθανη και παρανοική. Οι ολλανδικές αρχές απαγόρευσαν την είσοδο του Τούρκου ΥΠΕΞ στη χώρα και απέλασαν την υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων, αφού πρώτα την έθεσαν υπό κράτηση, ενώ διέλυσαν διαδήλωση εκατοντάδων Τούρκων έξω από το τουρκικό προξενείο του Ρότερνταμ, κάνοντας χρήση αντλιών νερού.
Ο πρόεδρος Ερντογάν κάλεσε τους διεθνείς οργανισμούς να επιβάλουν κυρώσεις στη Χάγη την οποία κατηγορεί ότι ενεργεί σαν «μπανανία». Επίσης δήλωσε πως η Ολλανδία πληρώσει το τίμημα για τη ζημιά που προκάλεσε στις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες και έκανε λόγο για συμπεριφορά που θυμίζει «τον ναζισμό και τον φασισμό”. Τρελό και απαράδεκτο χαρακτήρισε το σχόλιο ο Ολλανδός πρωθυπουργός, ο οποίος δήλωσε πως δεν θα επιτρέψει να εκβιαστεί η χώρα του, αν και σημείωσε ότι θα κάνει ότι περνάει από το χέρι του για να αποκλιμακώσει την διπλωματική αντιπαράθεση με την Τουρκία. Κάλεσε επίσης τον πρόεδρο Ερντογάν να σταματήσει τα “εμπρηστικά σχόλια”.
Το χρονικό της κρίσης Τουρκίας-Ευρώπης
Η ένταση ξέσπασε ανάμεσα σε Τουρκία και Ολλανδία και εξαπλώθηκε στην Ευρώπη. Η ένταση υπήρχε εδώ και αρκετές ημέρες, με τη Χάγη να αρνείται να δεχθεί μια τουρκική κυβερνητική επίσκεψη «για να διεξάγει πολιτική εκστρατεία για το δημοψήφισμα».
Οι ολλανδικές Αρχές, μάλιστα, είχαν φροντίσει να διαμηνύσουν ότι δεν επιθυμούν τέτοιες συγκεντρώσεις και είχαν προειδοποιήσει τον ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι θα μπορούσαν να ακυρώσουν την άδεια προσγείωσης του αεροπλάνου του στην Ολλανδία. Κάτι το οποίο εν τέλει έπραξαν.
Η απάντηση της Τουρκίας ήταν άμεση, καθώς μέσω του ΥΠΕΞ της και του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ απείλησε με αντίποινα «με τους πιο σκληρούς τρόπους».
Ετσι, η Αγκυρα, απαντώντας στην ενέργεια αυτή της Ολλανδίας, απέκλεισε την πρόσβαση στην ολλανδική πρεσβεία και το προξενείο «για λόγους ασφαλείας», ενώ το τουρκικό ΥΠΕΞ ανακοίνωσε ότι δεν επιθυμεί την επιστροφή του Ολλανδού πρεσβευτή στην Άγκυρα, ο οποίος βρίσκεται σε άδεια, «για κάποιο χρονικό διάστημα». Την ίδια ώρα Τούρκοι διαδηλωτές κατέβασαν την ολλανδική σημαία από το προξενείο της Ολλανδίας στην Κωνσταντινούπολη και ύψωσαν την τουρκική.
Η κρίση ανάμεσα στις σχέσεις των δύο χωρών κορυφώθηκε όταν η υπουργός Οικογενειακών Υποθέσεων της Τουρκίας, Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά απομακρύνθηκε με απειλή γερανού από τη λιμουζίνα της και με αστυνομική συνοδεία οδηγήθηκε ως ανεπιθύμητη στη χώρα, στα σύνορα της Ολλανδίας με τη Γερμανία. Με άλλα λόγια απελάθηκε.
Η ένταση μεταξύ συντηρήθηκε με τις εμπρηστικές δηλώσεις από την πλευρά της Τουρκίας τη στιγμή που ο Ολλανδός πρωθυπουργός ζητούσε αποκλιμάκωση.
Ο Ερντογάν απειλεί: Θα το πληρώσετε αυτό που κάνετε
Αν και ο Μαρκ Ρούτε δήλωνε το πρωί της Κυριακής ότι επιθυμεί την αποκλιμάκωση της έντασης, ο Ταγίπ Ερντογάν έδειξε με κάθε τρόπο ότι δεν έχει καμία τέτοια διάθεση.Ο Τούρκος πρόεδρος εξαπέλυσε επίθεση στην Ολλανδία και απείλησε ότι θα πληρώσουν αυτό που έκαναν. «Θα πληρώσετε το τίμημα για την ντροπιαστική αντιμετώπιση της υπουργού Οικογενειακών Υποθέσεων», είπε ο Ερντογάν, κάνοντας λόγο για συμπεριφορά που θυμίζει τον ναζισμό και τον φασισμό. «Θα πληρώσετε γιατί πλήξατε τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ολλανδία και αποφασίσατε να τις θυσιάσετε στον βωμό των εκλογών». «Οποιος επιτίθεται στους πολίτες μου με σκυλιά πληρώνει το τίμημα», συμπλήρωσε, μιλώντας για τη χρήση σκύλων από την ολλανδική αστυνομία, προκειμένου να διαλυθεί το πλήθος των εκατοντάδων Τούρκων που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το προξενείο, μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής. «Σίγουρα θα πληρώσουν το τίμημα και θα μάθουν επίσης τι εστί διπλωματία. Θα τους διδάξουμε διεθνή διπλωματία», τόνισε ακόμη μιλώντας σε εκδήλωση στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε ακόμη πως η μεταχείριση της υπουργού και άλλων Τούρκων αξιωματουχων στην Ευρώπη ερμηνεύεται από την άνοδο «του ρατσισμού και του φασισμού».«Η δύση έχει αποκαλύψει το πραγματικό της πρόσωπο τις τελευταίες ημέρες. Είπα ότι ξύπνησε ο ναζισμός, αλλά έκανα λάθος. Ο ναζισμός υπήρχε στη δύση», συμπλήρωσε ο Τούρκος πρόεδρος.«Πού είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση;», διερωτήθηκε, ενώ τέλος κάλεσε τους διεθνείς οργανισμούς να επιβάλουν κυρώσεις στην Ολλανδία, δηλώνοντας πως η Ολλανδία ενεργεί σαν «μπανανία» και επέκρινε τις ευρωπαϊκές χώρες επειδή δεν επέκριναν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε η Ολλανδία τούρκους υπουργούς.Από την άλλη πλευρά, ο Τούρκος Πρόεδρος ευχαρίστησε τη Γαλλία, επειδή έδωσε την άδεια για μια επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην πόλη Μετς. «Η Γαλλία δεν έπεσε σ’ αυτή την παγίδα» δήλωσε.
Τσαβούσογλου: Θα παίρνουμε μέτρα εναντίον τους μέχρι να ζητήσουν συγγνώμη
Πριν τοποθετηθεί ο Ταγίπ Ερντογάν, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αλλά και ο Μπιναλί Γιλντιρίμ είχαν δώσει δείγματα της στάσης που είναι διατεθειμένη να κρατήσει η Τουρκία στη διπλωματική διένεξη με την Ολλανδία.
Η Αγκυρα θα συνεχίσει να παίρνει μέτρα κατά της Ολλανδίας μέχρι η τελευταία να ζητήσει συγγνώμη, δήλωσε ο Τσαβούσογλου. «Περιμένουμε να δούμε αν οι ευρωπαϊκές χώρες θα επικρίνουν τη φασιστική ενέργεια της Ολλανδίας», πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, μιλώντας σε δημοσιογράφους πριν από ομιλία του στην πόλη Μετς.
